Του Γιώργου Δημητρακόπουλου
Σε στρατηγικής σημασίας κινήσεις προβαίνει σταδιακά αλλά σταθερά η Ρωσία προκειμένου να προστατεύσει τα ζωτικά συμφέροντα της όπως η ενισχυμένη παρουσία της σε περιοχές που υπάρχουν πλούσιες ενεργειακές πηγές, όπως η Αρκτική. Πρόσφατα, υψηλά ιστάμενος αξιωματούχος του Ρωσικού υπουργείου Άμυνας ανακοίνωσε ότι η χώρα του αποφάσισε την επαναλειτουργία παλαιών αμυντικών εγκαταστάσεων στην περιοχή όπως επίσης και την ανάπτυξη νέων πυραυλικών συστημάτων για την καλύτερη και αποτελεσματικότερη αμυντική προστασία της Αρκτικής.
Η απόφαση αυτή ερμηνεύεται ως κίνηση που αποσκοπεί στην επιβολή της παρουσίας της Ρωσίας στην περιοχή όπως επίσης και την πρόθεση της να έχει ασφαλή πρόσβαση στην στρατηγικής σημασίας θαλάσσια οδό που είναι γνωστή με την ονομασία « Βόρειος Θαλάσσιος Δρόμος». Η σημαντική αυτή θαλάσσια οδός ενώνει την Ευρώπη με την Ασία και βρίσκεται ανάμεσα στον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό Ωκεανό κατά μήκος των ακτών της Σιβηρίας ενώ διασχίζει τις Αρκτικές θάλασσες Barents, Kara, Laptev, Ανατολικής Σιβηρίας , και Chukchi.
Παράλληλα η Ρωσία προέβη και σε μία ακόμη κίνηση που αποσκοπεί στην ενίσχυση της παρουσίας της στην περιοχή. Η Κυβέρνηση της χώρας επεξεργάστηκε ένα σύνολο διατάξεων που αφορούν την διεθνή ναυσιπλοΐα στην περιοχή του « Βόρειου Θαλάσσιου Δρόμου». Σύμφωνα με το σχετικό έγγραφο όταν ένα πλοίο άλλης χώρας πρόκειται να διέλθει από την περιοχή, τότε η χώρα τη σημαία της οποίας φέρει το πλοίο, πρέπει να γνωστοποιήσει το ταξίδι 45 ημέρες πριν την αναχώρηση του πλοίου, και να δηλώσει το όνομα του πλοίου, τον σκοπό του ταξιδιού, την διαδρομή και τη χρονική διάρκεια του, το όνομα του πλοιάρχου όπως επίσης και τα ειδικά χαρακτηριστικά του πλοίου (μήκος , πλάτος, ωφέλιμο φορτίο και τύπος μηχανών). Παράλληλα Ρώσοι πιλότοι θα πρέπει να επιβαίνουν στα διερχόμενα από την περιοχή πλοία, ενώ η Ρωσία διατηρεί το δικαίωμα να διακόψει το ταξίδι και να θέσει υπό κράτηση τον πλοίαρχο και τα μέλη του πληρώματος, αν δεν έχουν τηρηθεί οι προαναφερθείσες διατάξεις.
Αν και αρχικά ειπώθηκε ότι ο νέος αυτός κανονισμός αποσκοπεί στον έλεγχο της ναυσιπλοΐας με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος επειδή υιοθετήθηκε μετά από αυξημένες δραστηριότητες πολεμικών πλοίων άλλων χωρών στην περιοχή, θεωρήθηκε ότι έχει ως κύριο στόχο του τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, γεγονός που προκάλεσε την έντονη αντίδραση Αμερικανών βουλευτών που δήλωσαν ότι και οι ΗΠΑ έχουν έντονο ενδιαφέρον για τον « Βόρειο Θαλάσσιο Δρόμο» και υποστήριξαν ότι η Ρωσία δεν μπορεί να επιβάλλει τους όρους της στην περιοχή αυτή.
Πέρα όμως από την επαναλειτουργία παλαιών στρατιωτικών εγκαταστάσεων που αναβαθμίστηκαν, την ανάπτυξη πυραυλικών και αντιπυραυλικών συστημάτων , κατασκευάστηκαν νέες και αναβαθμίστηκαν υπάρχουσες ήδη αεροπορικές βάσεις στην περιοχή, όπως η αεροπορική βάση Nagurskoye,που μπορεί πλέον να εξυπηρετήσει πτήσεις μεγάλων αεροσκαφών όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Μετά την αναπτυσσόμενη παρουσία της Κίνας στην Αρκτική και της προσπάθειας της να δημιουργήσει τον Αρκτικό δρόμο του μεταξιού ( Polar Silk Road) η Ρωσία σπεύδει να κάνει αισθητή την παρουσία της στην περιοχή και να τονίσει τα δικαιώματα που της παρέχει η γεωγραφική της θέση ως « Αρκτικού Κράτους» και μόνιμου μέλους του Αρκτικού Συμβουλίου. Αναμένεται με ενδιαφέρον η αντίδραση των ΗΠΑ για την εξέλιξη αυτή.
